معرفی رشته ریاضی

علم ریاضی علم نظم است و هدفش جست و جو و یافتن درک نظم نهفته در پدیده هاست. که ابزار اصولی این علم، مفاهیمی است که به ما کمک میکند این نظم را توصیف کنیم. کار علم ریاضی، قانونمند کردن تجربیاتی است که در مخلوقات مشاهده می‌شود. و همچنین علم مدل‌دهی به سایر علوم است. زبان مشترک نظریات علمی علوم مختلف، علم ریاضی است. 

همه ی انسان ها در زندگی روزمره خود به مقدار زیادی از دانش ریاضی استفاده می کنند. از طرفی ریاضیات پایه علوم و مهندسی است و همه رشته هایی که پایه علمی دارند به نوعی با ریاضی درگیر هستند و از آن استفاده می‌کنند و هر چقدر که یک شغل تخصصی تر شود به ریاضی بیشتر وابسته می شود مثلا مهندسی الکترونیک از آنالیز تابعی و فرایندهای تصادفی استفاده می‌کنند یا برنامه‌ریز از مطالب آماری استفاده می‌کنند. پس به دلیل این اهمیت تربیت افراد متخصص در علم ریاضی بسیار حائز اهمیت است زیرا پیشرفت تکنولوژی نیاز به دانش ریاضی دارد.

رشته‌ ریاضی‌ دارای گرایش‌ های ریاضی‌ محض‌ و کاربردی‌ و دبیری است. ریاضیات‌ کاربردی‌ به‌ شاخه‌ای‌ از ریاضی‌ می‌گوییم‌ که‌ کاربرد عملی‌ مشخصی‌ داشته‌ باشد. مثلا در اقتصاد، کامپیوتر، فیزیک‌ یا آمار و احتمال‌ کاربرد داشته‌ باشد و ریاضی‌ محض‌ نیز به‌ شاخه‌ای‌ گفته‌ می‌شود که‌ به‌ نظریه‌پردازی‌ ریاضی‌ می‌پردازد. اما چندسالی است که رشته ای به اسم ریاضیات و کاربردها آمده و این دو رشته را ترکیب کرده است. ریاضی دبیری هم از گرایش های ریاضی است که هدف از شاخه دبیری تربیت دبیران و کارشناسان متخصص آموزش ریاضی است که پاسخگوی نیازهای آموزش و پرورش کشور در سطوح پیش‌دانشگاهی باشند.

معرفی دروس تخصصی

ریاضیات گسسته

این درس به آشنایی با زمینه‌های مختلف ریاضیات گسسته و کاربردهایش با تاکید بر اثبات و ارائه الگوریتم های مناسب می پردازد. سر فصل های این درس شامل معادله تفاضلی و رابطه بازگشتی، تابع مولد، اصل شمول و طرد، گراف و ماتریس، تطابق و دیگر کاربردهای گراف، جبر بولو کاربردهای آن و آشنایی باطرح های بلوکی، مربع لاتین، صفحه‌های تصویری، کدگذاری و رمزنگاری می باشد.

برنامه‌سازی پیشرفته

در این درس، دانشجویان با برنامه‌سازی صحیح،‌ مستند سازی برنامه‌ها، برنامه‌سازی ساخت یافته، آشنایی با زبان دوم برنامه‌سازی و مقایسه آن با زبان اول، اشکال‌زدایی و آزمایش برنامه، حصول اطمینان از صحت برنامه‌ها، الگوریتم های غیر عددی شامل: پردازش رشته‌ها، روش های جستجو و مرتب کردن، آشنایی مقدماتی با کامپایلرها و دیگر برنامه‌های مترجم، اجرای طرحهای بزرگ و ...آشنا می شوند.

آنالیز عددی

هدفی که این درس دنبال می کند ارائه الگوریتم های عددی و بررسی خطاهای ایجاد شده از حل عددی مسائل است. برای روش های تکراری، بررسی همگرایی و نرخ همگرایی هم مورد بررسی قرار می گیرد. سرفصل های این درس شامل نمایش اعداد حقیقی، انواع مختلف خطاها، آنالیز خطاها، حل معادلات خطی، مشتق و انتگرال‌گیری عددی و حل معادلات دیفرانسیل عددی و ... می باشد.

ساختمان داده‌ها

دانشجویان در این درس با آرایه‌ها، بردارها، ماتریس ها، صف ها و ردیف ها، لیست های پیوندی، خطی، حلقوی ، روش نمایش و کاربرد لیست های پیوندی، درخت ها و پیمایش‌ آنها، روش نمایش و کاربرد درخت ها، درخت های تصمیم‌گیری، گراف ها و نمایش آنها، تخصیص حافظه به صورت پویا و مسائل مربوط آشنا می‌شوند. 

تحقیق در عملیات

دانشجویان در درس تحقیق در عملیات با زمینه تحقیق در عملیات، انواع مدل ها و مدل های ریاضی، برنامه‌ریزی خطی، شبکه‌ها و مدل حمل و نقل، سایر مدل های مشابه، آشنایی با برنامه‌ریزی متغیرهای صحیح،‌ برنامه‌ریزی پویا، برنامه‌ریزی غیرخطی و مدل های احتمالی آشنا می‌شوند. 

توانایی‌های‌ لازم

کسی که تصمیم دارد رشته ریاضی را مطالعه کند باید بسیار با حوصله و شکیبا باشد و از اینکه در حل مسائل وقت زیادی می گذارد عصبانی نشود، زیرا این رشته به وقت زیادی نیاز دارد و کسانی که به این رشته علاقه مند هستند باید در رشته ریاضی در دوره دبیرستان هم موفق بوده باشند. همچنین لازم است که کسانی که می‌خواهند این رشته را مطالعه کنند از نظر ذهنی‌، آمادگی‌ جذب‌ ایده‌های‌ جدید را داشته‌ باشند و بتوانند الگوها و نظم‌ را درک‌ کرده‌ و مسائل‌ غیرمتعارف‌ را حل‌ کنند. یعنی دارای یک‌ روحیه‌ علمی‌، تفکر انتقادی‌ و توانایی‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ باشند.

شرایط ورود به رشته ریاضی

برای ورود به رشته ی ریاضی باید نمره ریاضی 14 و نمره علوم تجربی 13 باشد. نمرات دروس علوم تجربی و ریاضی در پایه هفتم و هشتم با ضریب یک و نهم با ضریب 3 محاسبه می گردد. مجموع سه نمره بدست آورده در این دروس در پایه های هفتم و هشتم و نهم بدون ضریب در خرداد یا شهریور نباید کمتر از 42 باشد. مجموع نمرات کسب شده در سال هفتم و هشتم و نهم در دروسی که با رشته ی تجربی مرتبط اند. با درنظر گرفتن ضریب حداقل 252 باشد به عبارت دیگر معدل دانش اموز حداقل 14 باشد تا بتواند وارد رشته ی ریاضی شود.

بازار کار در ایران

در بسیاری از علوم مختلف ریاضیات کاربرد دارد مثل آنالیز تابعی در مکانیک کوانتومی کاربرد زیادی دارد در خیلی از رشته های مهندسی معادله لاپلاس یکی از معادلات ریاضی استفاده می‌شود. به طور مثال در جامعه شناسی هم نظریه احتمال و نظریه گروه ها نقش مهمی دارد و باید بگوییم که در بیشتر صنایع زیرساختی ریاضی وجود دارد و به همین دلیل اگر به سایر رشته هایی که در زیر گروه ریاضی معرفی شده اند مراجعه کنید متوجه میشوید که لازمه موفقیت در بیشتر این رشته ها داشتن پایه ریاضی قویی است. به همین دلیل در جامعه ما بیشتر شغل ها اگر جنبه علمی داشته باشند به ریاضیدانها احتیاج دارد این افراد می‌توانند مشکلات را به روش علمی حل کنند ولی خیلی فرصت شغلی مناسبی برای این افراد وجود ندارد مگر در مراکز تحقیقاتی صنعتی که از نظر علمی قوی هستند. یک‌ لیسانس‌ ریاضی‌ بخاطر نظم‌ فکری‌ و بینش‌ عمیقی‌ که‌ در طول تحصیل‌ به‌ دست‌ آورده، می‌تواند با مطالعه‌ و تلاش‌ شخصی‌ در بسیاری‌ از شغل‌ها، حتی‌ شغل‌هایی‌ که‌ در ظاهر ارتباطی‌ با ریاضی‌ ندارد موفق‌ شود.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل

دروس‌ مشترک‌ بین‌ گرایش‌های‌ ریاضی

ریاضی‌

آنالیز

جبر

مبانی‌ ریاضیات‌

آمار

معادلات‌ دیفرانسیل‌

جبر خطی‌

مبانی‌ هندسه‌

توابع‌ مختلط‌

آنالیز عددی‌

مبانی‌ کامپیوتر

گراف‌

نظریه‌ معادلات‌ دیفرانسیل‌

نظریه‌ اعداد

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ ریاضی‌ محض‌

جبر

آنالیز

هندسه‌ موضعی‌

توپولوژی‌

هندسه‌ دیفرانسیل‌

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ ریاضی‌ کاربردی‌

تحقیق‌ در عملیات‌

آنالیز عددی‌

فرآیندهای‌ تصادفی‌

ساختمان‌ داده‌ها

سری‌های‌ زمانی‌

زبان‌ برنامه‌ نویسی‌ پیشرفته‌

مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری

در مقاطع تحصیلات تکمیلی به جنبه‌های پژوهشی، تحقیقاتی و کاربردی با دید عمیقتری نگاه می شود و فارغ‌التحصیلان این مقاطع توانایی های علمی و تحقیقاتی و محاسباتی زیادی دارند و در کارهای اجرایی نقش مهمی ایفا می کنند. در مقطع دکتری، دانشجویان سطح علمی خود در زمینه های خاص تقویت می کنند و قدرت، توان و صلاحیت خود را در برای انجام طرح های تحقیقاتی در سطح ملی و منطقه‌ای بالا می برند و می توانند به توسعه مرزهای دانش و رفع معضلات علمی و اجرایی از طریق پژوهش کمک کنند. این افراد قادرند در مراکز علمی و پژوهشی، مراکز تحقیقاتی، دانشگاه ها و صنایع و مراکز آموزش عالی به عنوان عضو هیات علمی یا عضو پژوهشی مشغول به کار شوند. خوشبختانه با رویکرد صنایع و موسسات به انجام امور تحقیقاتی در حال حاضر خیلی از فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی رشته‌های ریاضی به خوبی جذب بازار کار می شوند.

درآمد و حقوق

فردی که در این رشته به تحصیل مشغول است با توجه به نوع شغلی که اختیار می کند، حقوق متفاوتی خواهد داشت. اگر بتواند به معلمی بپردازد حقوق ثابت آموزش و پرورش را خواهد داشت و اگر در جاهای دیگری مشغول به کار شود طبق قانون کار با او برخورد خواهد شد.